Theo ông Trần Quang Lâm – Chủ tịch UBND xã Giao Tân (Giao Thủy, Nam Định), mặc dù đề án ban đầu của địa phương về việc vận động nhân dân đóng góp tự nguyện xây dựng trường mầm non xã được thực hiện trong 4 năm để thu về số tiền 3,2 tỷ đồng mà xã bỏ ra để thực hiện công trình xây dựng. Tuy nhiên, sau khi xem xét tình hình thực tế, UBND xã quyết định rút ngắn thời gian thu xuống còn 2 năm với số tiền thu về khoảng 1 tỷ đồng.
Chính quyền “gây khó”?
Phản ánh tới tạp chí Người Đưa Tin Pháp Luật, nhiều hộ dân tại xã Giao Tân tỏ ra bức xúc trước tình trạng UBND xã Giao Tân đưa ra hàng loạt các khoản thu mang tên “tự nguyện”, đặc biệt là quỹ xây dựng phòng chức năng trường mầm non xã (50.000đồng/khẩu). Đáng nói, dù mang tên “tự nguyện” nhưng lại bắt buộc người dân trong độ tuổi từ 1 – 60 có hộ khẩu tại xã phải nộp đầy đủ như các khoản thu khác theo quy định.
Để làm rõ thông tin phản ánh trên của người dân, ngày 6/7, PV đã liên hệ làm việc với UBND xã Giao Tân. Tại đây, một cán bộ văn phòng xã cho biết: “Thời điểm hiện tại, Chủ tịch và Phó chủ tịch xã đang đi tiếp xúc cử tri nên chưa thể làm việc với cơ quan báo chí, chúng tôi sẽ báo cáo lãnh đạo và sắp xếp lịch làm việc để thông báo với PV”.
Thế nhưng, đến ngày 24/8, cán bộ văn phòng xã Giao Tân mới sắp xếp được buổi làm việc giữa PV và lãnh đạo xã vào 8h ngày 26/8/2020 (tức sau hơn 50 ngày kể từ thời điểm PV liên hệ làm việc). Trong khi đó, luật Báo chí năm 2016 đã quy định rõ: “Trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày nhận được yêu cầu của người đứng đầu cơ quan báo chí, cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm trả lời trên báo chí”.
Trường mần non xã Giao Tân.
Theo đúng lịch hẹn, sáng 26/8, PV có mặt tại trụ sở UBND xã Giao Tân để làm việc. Tuy nhiên, cán bộ văn phòng xã lại cho biết giấy giới thiệu (đã xuất trình để liên hệ làm việc từ ngày 6/7) hết hạn nên Chủ tịch xã từ chối làm việc. Không hài lòng với lý do mà vị cán bộ văn phòng đưa ra, PV đã tới phòng làm việc của ông Trần Quang Lâm – Chủ tịch UBND xã Giao Tân – để làm rõ vấn đề.
Tại đây, lý do được ông Lâm đưa ra để từ chối làm việc là PV không xuất trình được đầy đủ giấy tờ theo quy định. Theo vị này, giấy giới thiệu của PV xuất trình mặc dù đã được cán bộ văn phòng xã tiếp nhận từ ngày 6/7 nhưng chỉ có hiệu lực đến hết ngày 13/7/2020 và PV cũng không có thẻ nhà báo. Do đó, ông Lâm chỉ làm việc khi nào PV xuất trình được giấy giới thiệu mới cũng như các giấy tờ liên quan.
Mặc dù PV đã giải thích về thời hạn của giấy giới thiệu cũng như quy định về trường hợp phóng viên chưa có thẻ nhà báo, khi đến làm việc với cơ quan, đơn vị thì xuất trình giấy giới thiệu của cơ quan báo chí cử đến làm việc do lãnh đạo cơ quan báo chí ký, kèm theo Chứng minh thư nhân dân/Thẻ căn cước công dân để xác minh. Thế nhưng, ông Lâm vẫn kiên quyết từ chối làm việc.
Khi PV ra về thì được ông Nguyễn Quốc Nghĩa – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Giao Tân – yêu cầu quay lại phòng làm việc để lập biên bản làm việc. Tại đây, sau khi thống nhất được nội dung của biên bản làm việc, PV được đề nghị ngồi chờ để cán bộ văn phòng xã hoàn tất biên bản làm việc và ký xác nhận.
Khi PV đang ngồi đợi cán bộ văn phòng xã mang biên bản làm việc lên để ký nhận thì ông Trần Quang Lâm cùng với cán bộ văn phòng xã bất ngờ thông báo không làm biên bản đó nữa và “tạo điều kiện”, “châm trước” lần này cho PV, “coi như giấy giới thiệu vẫn còn hiệu lực” để PV có thể làm việc. Lúc này, PV khẳng định chỉ làm việc theo đúng quy định chứ không cần chính quyền “châm trước” và đề nghị được ký vào biên bản làm việc vừa được thống nhất. Tuy nhiên, ông Lâm không xuất trình biên bản và cho biết sẽ trả lời đầy đủ nhưng nội dung mà PV đưa ra.
Sẽ bỏ khoản thu “tự nguyện” xây dựng phòng chức năng
Trao đổi với PV, ông Trần Quang Lâm thừa nhận tại thời điểm xét 19 tiêu chí để địa phương đạt chuẩn nông thôn mới (năm 2016), trường mầm non xã Giao Tân nợ về chuẩn Quốc gia. Do đó, dựa vào tình hình thực tế, đầu năm 2019 UBND xã đã xây dựng các phòng chức năng cho trường mầm non với tổng kinh phí là 3,2 tỷ đồng, được trích toàn bộ từ ngân sách địa phương.
Người dân xã Giao Tân phản ánh tới PV về những cấp cập trong các khoản thu “tự nguyện” của xã Giao Tân.
“Việc vận động thu tiền tự nguyện của nhân dân để xây dựng phòng chức năng trường mầm non xã đã được Đảng ủy xã Giao Tân họp ra nghị quyết giao UBND xã xây dựng đề án để vận động nhân dân đóng góp tự nguyện, góp phần xây dựng trường mầm non xã. Đề án này được chuyển xuống các xóm, xin ý kiến của đại đa số nhân dân và nhận được sự đồng tình, nhất trí của người dân. Thông qua kỳ họp HĐND đã nhất trí với đề án và triển khai cho UBND xã để triển khai thu”, ông Lâm thông tin.
Trả lời về mức thu và kết quả đạt được đến thời điểm này cho việc xây dựng phòng chức năng trường mầm non xã Giao Tân, ông Lâm cho biết: “Theo đề án, thời gian áp dụng thu ban đầu được thực hiện trong 4 năm, bắt đầu từ năm 2019 với mức thu là 50.000 đồng/nhân khẩu, với người dân trong độ tuổi từ 1 – 60 tuổi. Thế nhưng theo thực tế hiện nay, chúng tôi tính toán chỉ thu trong 2 năm, tức đến hết vụ mùa năm 2020. Đến thời điểm hiện tại, địa phương đã tiến hành thu được 3 vụ, với tổng số tiền thu về là 750 triệu đồng”.
Cũng theo ông Lâm, lý do UBND xã dừng khoản thu trên là do chính quyền đã cân đối được từ các khoản thu khác như: tiền thanh lý đất, tiền cho thuê đất,…
Khi PV ngỏ ý muốn tiếp cận các văn bản, nghị quyết liên quan đến việc tổ chức thu tiền đóng góp tự nguyện của người dân thì ông Lâm liền từ chối cung cấp và cho biết chỉ trả lời bằng miệng. Ông Lâm khẳng định, toàn bộ giấy tờ cũng như quá trình thực hiện đều được công khai, minh bạch thế nhưng đối với các giấy tờ liên quan thì chính quyền xã không có nghĩa vụ phải cung cấp cho cơ quan báo chí.
