Chốt lời không bao giờ sai, vậy thời điểm nào nên chốt lời cổ phiếu trong danh mục đầu tư?
Bán khi cổ phiếu đang tăng giá
Có thể nói, thị trường chứng khoán là nơi mà bản ngã của con người được thể hiện một cách rõ nhất. Phần lớn nhà đầu tư đều mong muốn có thể “mua đáy bán đỉnh” trên thị trường chứng khoán. Sẽ thật hạnh phúc biết bao nếu cổ phiếu mình vừa chốt lời bỗng lao dốc không phanh, hay cổ phiếu vừa được mua đã tăng giá phi mã.
Cổ phiếu phổ thông cũng giống như bất kỳ một loại hàng hóa nào khác và nhà đầu tư cần bán cổ phiếu của mình khi có lãi. Theo chia sẻ của huyền thoại đầu tư William J. O’Nei, cách tốt nhất để bán một cổ phiếu là khi nó đang trên đà tăng trưởng về giá. Trong khi nó vẫn còn đang lên giá và khả năng sẽ tăng đối với mọi người.
Bằng cách này, nhà đầu tư sẽ không sa vào những đợt điều chỉnh mạnh từ 20-40% có thể giáng xuống những cổ phiếu dẫn dắt thị trường. Đồng thời, giảm bớt áp lực cho danh mục đầu tư. “Bạn sẽ không bao giờ bán được ở đỉnh giá chính xác, do vậy đừng tự giày vò mình nếu cổ phiếu của bạn tiếp tục lên cao hơn nữa sau khi bị bán ra”, ông William J. O’Nei viết.
Mục đích cơ bản của quá trình đầu tư là thu được lợi nhuận. Để giữ lại những khoản lợi nhuận đáng quý đó, nhà đầu tư cần bán ra để thu hoạch chúng. Tuy nhiên, đâu là thời điểm thích hợp để thu hoạch?
Ông Bernard Baruch, một trong những huyền thoại xây dựng cả một sản nghiệp trên thị trường chứng khoán từng nói “ Tôi luôn luôn bán một cổ phiếu khi nó vẫn còn đang lên giá. Và đó là một trong những lý do giúp tôi giữ được tài sản của mình. Nhiều lần tôi đã có thể kiếm được nhiều hơn nếu giữ lại một cổ phiếu. Nhưng tôi cũng có thể bị cuốn vào vòng xoáy khi giá cổ phiếu sụt giảm”.
Như vậy, mục tiêu của mỗi nhà đầu tư còn là việc bán chốt lời cổ phiếu trước khi chúng đảo chiều giảm điểm. Thông thường, nhà đầu tư thường bị cuốn vào vòng xoáy khi thị trường tăng giá, hoặc đặt kỳ vọng quá cao đối với mức sinh lời của một cổ phiếu.
Theo Nguyễn Kim Chi, Giám đốc Công ty Chứng khoán KIS Việt Nam, Chi nhánh Phạm Ngọc Thạch lòng tham và nỗi sợ hãi chính là kẻ thù lớn nhất của nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Một giao dịch tốt là khi chúng ta mua cổ phiếu, hàng t+3 về và chúng ta có lợi nhuận. Và theo ông Chi, mức lợi nhuận 2,5%/tháng là mục tiêu mà nhà đầu tư nên hướng tới.
Mua sợ hãi và bán lòng tham
Phải thừa nhận một sự thật rằng không dễ dàng để giữ khoản đầu tư khi chúng đã giảm tới 40%. Khi ở trong những trạng thái này, nhà đầu tư nên học cách giữ bình tĩnh, tạm thời đóng bảng và không nhìn vào những con số thua lỗ ở trong tài khoản. Bán khi hoảng loạn chính là sai lầm lớn của phần lớn nhà đầu tư trên thị trường. Do vậy, trước tiên là giữ bình tĩnh, tránh xa sự hoảng loạn của thị trường.
Vấn đề là nhiều nhà đầu tư làm chính xác điều ngược lại với những gì họ nên làm. Khi cổ phiếu tăng giá, họ mua, mua và mua. Khi thị trường sụp đổ, vì sợ hãi, họ bán, bán và bán. Tuy nhiên, những điều này đi ngược với những triết lý đầu tư của các huyền thoại, đặc biệt là ông Warren Buffett.
Có một lý do đơn giản tại sao rất nhiều nhà đầu tư và thậm chí các nhà quản lý quỹ chuyên nghiệp sợ hãi thị trường chứng khoán trong ngắn hạn, bởi giá cổ phiếu diễn biến rất tùy tiện. Hôm nay tăng giá đó, rồi mai lại giảm giá.
Nhà đầu tư cần hiểu rằng trong ngắn hạn, giá cổ phiếu có thể phản ánh tất cả những tin đồn vây quanh nó. Một bài phát biểu của Chủ tịch FED, hay chỉ số thất nghiệp, tốc độ tăng trưởng GDP…Vấn đề là trong ngắn hạn (một năm hoặc ít hơn), giá cổ phiếu thường là kết quả của các yếu tố không ảnh hưởng đến giá trị dài hạn của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, khi xem xét dài hạn, thị trường thực sự phản ánh giá trị cơ bản của các công ty đại chúng. Các cổ phiếu có thể bị định giá thấp hoặc định giá quá cao trong một thập kỷ nhưng khi có đủ thời gian, cổ phiếu sẽ phản ánh giá trị cơ bản của chính công ty đó.