Trong hai ngày 25 và 26-8, Đoàn công tác liên ngành (gồm Bộ Ngoại giao, Bộ Giao Thông Vận tải, Bộ Tài chính, Bộ Tài Nguyên và Môi trường) do đồng chí Phùng Thế Long, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia (Bộ Ngoại giao) đã đến khu vực Cửa khẩu Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La nhằm khảo sát, đánh giá tình hình thực tế, tiềm năng phát triển của Cửa khẩu chính Lóng Sập và làm việc với UBND tỉnh Sơn La về chủ trương nâng cấp Cửa khẩu chính Lóng Sập lên Cửa khẩu quốc tế.
Đón và làm việc với Đoàn có đồng chí Tráng Thị Xuân, Ủy viên Ban Thường vụ tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Sơn La; lãnh đạo các sở, ngành liên quan; các đồng chí trong Bộ Chỉ huy BĐBP Sơn La; lãnh đạo huyện Mộc Châu.
Tại cuộc làm việc, lãnh đạo Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh đã báo cáo Đề án nâng cấp cửa khẩu chính Lóng Sập lên cửa khẩu quốc tế. Cửa khẩu chính Lóng Sập (tên trước đây là cửa khẩu Pa Háng) được thành lập ngày 1-3-1990 theo Hiệp định Quy chế biên giới Việt Nam – Lào năm 1990, thuộc khu vực bản Phiêng Cài, xã Lóng Sập, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La. Đối diện là cửa khẩu Pa Háng thuộc bản Pa Háng, huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào. Quốc lộ 43 đã kết nối đường Quốc lộ 6 tại thị trấn Mộc Châu tới cửa khẩu Lóng Sập, kết thúc ở mốc quốc giới số 455, tổng chiều dài hơn 27 km.
Xét về địa lý, để kết nối các tỉnh Bắc Lào với Khu du lịch quốc gia Mộc Châu, với Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc bộ và các tỉnh Tây Bắc thuận lợi hơn so với việc kết nối qua cửa khẩu quốc tế Tây Trang (Điện Biên), cửa khẩu quốc tế Na Mèo (Thanh Hóa). Sắp tới còn có cao tốc Hòa Bình – Mộc Châu, Sân bay Nà Sản được đầu tư xây dựng và nâng cấp.
Về phía nước bạn Lào, hiện nay tỉnh Hủa Phăn, nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào cũng đang triển khai các bước, thủ tục cần thiết để đề nghị Chính phủ Lào nâng cấp cửa khẩu chính Pa Háng lên thành cửa khẩu quốc tế. Quốc lộ 6B nối từ cửa khẩu Pa Háng (Lào) đến trung tâm huyện Sốp Bâu, tỉnh Hủa Phăn dài 29km, đã được cải tạo, nâng cấp xong. Quốc lộ 6A từ Trung tâm huyện Sốp Bâu đi sâu vào nội địa tỉnh Hủa Phăn cũng đã được cải tạo, nâng cấp. Ngoài ra, hệ thống giao thông đường bộ từ tỉnh Hủa Phăn kết nối với các tỉnh Bắc Lào và đi đến các cửa khẩu quốc tế giữa Lào với Trung Quốc, Thái Lan và Myanmar đã được nước bạn Lào đầu tư xây dựng cơ bản và thông suốt, bảo đảm đủ điều kiện phục vụ cho hoạt động của cửa khẩu quốc tế. Cơ sở vật chất cửa khẩu Pa Háng được Bạn đầu tư xây dựng cơ bản và đưa vào sử dụng năm 2013.
Thảo luận tại cuộc làm việc, các đại biểu đều nhất trí và khẳng định: Việc nâng cấp Cửa khẩu chính Lóng Sập thành Cửa khẩu quốc tế là cần thiết, phù hợp với chính sách hợp tác Việt Nam – Lào và chính sách phát triển kinh tế biên giới vùng Tây Bắc. Cặp cửa khẩu chính Lóng Sập – Pa Háng được nâng cấp lên thành cặp cửa khẩu quốc tế thì hoạt động giao lưu, hợp tác giữa hai nước Việt Nam – Lào nói chung, tỉnh Sơn La, tiểu vùng Tây Bắc Việt Nam và các tỉnh Bắc Lào nói riêng sẽ được tăng cường trên tất cả các lĩnh vực; giúp cho việc xuất, nhập cảnh người, phương tiện, hàng hóa qua lại biên giới được dễ dàng, thuận lợi, tạo điều kiện cho việc phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh; đặc biệt là giúp gia tăng hoạt động thương mại, du lịch của nước thứ ba qua Lóng Sập.
Tại cuộc họp, đồng chí Phùng Thế Long khẳng định, ngoài yếu tố thương mại, quốc phòng, an ninh thì việc nâng cấp lên cửa khẩu quốc tế phù hợp với tinh thần chỉ đạo của Chính phủ trong việc bố trí dân cư dọc tuyến biên giới Việt Nam – Lào và tăng cường hợp tác quốc tế; đồng thời đề nghị tỉnh Sơn La triển khai quy hoạch tổng thể cửa khẩu, xác định phạm vi cửa khẩu, bố trí mặt bằng hoạt động, hạng mục thực hiện và nguồn vốn đầu tư; sớm đề nghị Bộ Giao thông Vận tải có kế hoạch nâng cấp quốc lộ 43; đồng thời phải gắn kết, bảo đảm tốt giữa vấn đề kinh tế, thương mại với vấn đề an ninh, quốc phòng để bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Sau buổi khảo sát, đoàn công tác sẽ sớm tổng hợp ý kiến đóng góp của các bộ, ngành để báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép nâng cấp cửa khẩu chính Lóng Sập thành cửa khẩu quốc tế.