Dự kiến nguồn thu phí cảng biển trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025 theo đề án thu phí sẽ đạt khoảng 16.000 tỉ đồng.
Ngày 9-12, HĐND TP.HCM đã chính thức thông qua đề án thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP.HCM (gọi tắt là thu phí cảng biển). Theo dự kiến, tháng 7-2021 sẽ bắt đầu thu phí cảng biển tại cảng Cát Lái. Để làm rõ các thông tin về đề án thu phí cảng biển này, chúng tôi đã có trao đổi với ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở GTVT TP.HCM.
Xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành
. Phóng viên: Thưa ông, sau khi đề án thu phí cảng biển được thông qua, kế hoạch triển khai của Sở GTVT trong thời gian tới là gì?
+ Ông Trần Quang Lâm (ảnh): Sau khi HĐND TP.HCM ban hành nghị quyết về đề án thu phí sử dụng công trình kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ, tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển trên địa bàn TP.HCM, Sở GTVT sẽ tiếp tục chủ trì, phối hợp với Cục Hải quan TP, các đơn vị quản lý cảng biển và các ngân hàng thương mại xây dựng quy chế phối hợp, quy trình, kế hoạch triển khai thực hiện thu phí theo đề án đã được HĐND TP.HCM thông qua. Sau đó, Sở GTVT sẽ trình UBND TP phê duyệt để bắt đầu thực hiện thu phí từ ngày 1-7-2021.
Cụ thể, để chuẩn bị cho công tác nghiên cứu, xây dựng quy chế phối hợp, quy trình, kế hoạch triển khai thực hiện thu phí theo đề án, Sở GTVT đã quyết định thành lập tổ giúp việc cho tổ công tác xây dựng đề án. Trong đó, tổ trưởng là giám đốc Cảng vụ đường thủy nội địa TP, tổ phó là phó trưởng Phòng tài chính Sở GTVT và giám đốc Trung tâm Quản lý điều hành giao thông đô thị. Tổ viên là thành viên đại diện của Cục Hải quan TP, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, Cảng vụ đường thủy nội địa TP và các chuyên viên của Sở GTVT có chuyên môn về lĩnh vực công nghệ thông tin.
Nhiệm vụ chính của tổ này là nghiên cứu, tham mưu xây dựng kiến trúc tổng thể hệ thống thu phí, phương thức thu, nộp phí, quy trình quản lý, kiểm tra, đối soát số liệu. Bên cạnh đó, tổ này tham mưu xây dựng các thiết kế chi tiết khác liên quan đến công tác thu phí, thông qua cổng thanh toán điện tử hải quan theo phương thức 24/7 tại các ngân hàng thương mại.
Đặc biệt, Sở GTVT sẽ phối hợp với Sở TT&TT xây dựng kế hoạch thông tin và truyền thông trong quá trình chuẩn bị và giai đoạn thực hiện thu phí nhằm tạo sự đồng thuận và thuận lợi trong quá trình thực hiện.
Thu phí cảng biển có vai trò quan trọng
. Đối với danh mục các dự án sẽ được thu phí đều là các dự án đã có kế hoạch triển khai từ trước. Việc này có trùng với ngân sách TP không? Cốt lõi của việc đầu tư thu phí cảng biển là gì?
+ Mục tiêu của đề án thu phí cảng biển là tạo nguồn thu cho ngân sách TP để hỗ trợ đầu tư, nâng cấp, bảo trì hạ tầng giao thông kết nối hệ thống cảng biển.
Cụ thể, trong đề án có nêu rõ: “Toàn bộ số tiền thu phí được nộp vào ngân sách TP. Sở Tài chính là cơ quan đầu mối được giao quản lý và bố trí sử dụng có mục tiêu đối với nguồn phí này. Nguồn phí này chỉ dùng để đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông kết nối cảng biển theo danh mục dự án đề xuất của Sở GTVT hằng năm hoặc trung hạn được UBND TP và HĐND TP thông qua. Trong đó, ưu tiên đầu tư cho các công trình giao thông kết nối khu cảng biển của TP trong giai đoạn hiện nay”.
Dự kiến các dự án kết nối hạ tầng giao thông khu vực cảng biển có tổng mức đầu tư cho giai đoạn 2020-2030 là cần khoảng 93.247 tỉ đồng. Trong khi đó, dự kiến nguồn thu phí cảng biển trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025 theo đề án thu phí sẽ đạt khoảng 16.000 tỉ đồng.
Xây dựng các công trình kết nối cảng biển giai đoạn 2021-2025
Cụ thể, giai đoạn 2021-2025, Sở GTVT đã đề xuất đầu tư các dự án sau: Đầu tư mở rộng đường Nguyễn Thị Định, nút giao thông Mỹ Thủy hoàn chỉnh theo quy hoạch, khép kín đường vành đai 2 từ cầu Phú Hữu đến nút giao Gò Dưa (trên quốc lộ 1); mở rộng đường Võ Chí Công; nâng cấp, mở rộng đường Nguyễn Duy Trinh (đoạn từ đường 990 đến đường vành đai 2); đầu tư xây dựng mới đường D7 (đoạn từ đường 990 đến đường Võ Chi Công); xây dựng đường liên cảng Cát Lái – Phú Hữu, xây dựng mới cầu Thủ Thiêm 4 (theo hình thức PPP).
Về phía nam TP sẽ tiến hành mở rộng đường Nguyễn Hữu Thọ (đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến cầu Bà Chiêm) theo đúng quy hoạch; đầu tư xây dựng hoàn chỉnh nút giao Nguyễn Văn Linh – Nguyễn Hữu Thọ. Nạo vét, duy tu luồng Soài Rạp, nạo vét tuyến đường thủy nội địa, đầu tư xây dựng cảng cạn, cảng thủy nội địa để tăng năng lực khai thác vận tải hàng hóa bằng đường thủy, giảm áp lực giao thông đường bộ.
Đồng thời, bố trí một phần ngân sách của TP (đối ứng) để đầu tư các công trình như xây dựng nút An Phú khác mức (TP đầu tư, sử dụng một phần vốn trung ương); mở rộng đường cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây đủ quy mô theo quy hoạch kết hợp xây dựng các đường song hành trên địa bàn TP.HCM (Bộ GTVT chủ trì); xây dựng đường vành đai 3: Đoạn Tân Vạn – Nhơn Trạch (Bộ GTVT chủ trì); xây dựng mới cầu Cát Lái (phối hợp với tỉnh Đồng Nai); xây dựng cụm cảng trung chuyển – ICD tại phường Long Bình, quận 9 (thực hiện theo hình thức PPP).
Trước tình hình ngân sách TP khó khăn (giai đoạn 2021-2026), việc có thêm nguồn thu từ thu phí cửa khẩu cảng biển là rất quan trọng. Nguồn thu này sẽ hỗ trợ, bổ sung trực tiếp vào ngân sách TP, từ đó đầu tư các dự án kết nối hạ tầng giao thông khu vực cảng biển đã và đang triển khai hiện nay.
. Phải bao lâu nữa hạ tầng khu vực cảng biển sẽ có sự thay đổi hay có thể nói là có diện mạo mới?
+ Hiện nay hằng năm ngân sách TP bố trí cho ngành GTVT khoảng 10.000 tỉ đồng/năm. Bao gồm thực hiện chương trình giảm ùn tắc giao thông, đầu tư giao thông… cho toàn địa bàn TP, không chỉ riêng khu vực cảng biển. Cùng với sự đầu tư của TP cho các công trình giao thông kết nối cảng biển đã và đang triển khai hiện nay, cộng với nguồn thu phí sắp được triển khai sẽ bổ sung cho ngân sách TP để tập trung xây dựng các công trình giao thông kết nối cảng biển giai đoạn 2021-2025.
Lộ trình đầu tư xây dựng các công trình giao thông kết nối khu vực cảng biển sẽ được đẩy nhanh hơn, khi có nguồn thu phí cảng biển bổ sung vào ngân sách TP. Sau năm năm thực hiện thu phí, cảng biển cùng với sự đầu tư của TP, kết cấu hạ tầng giao thông kết nối khu vực cảng biển sẽ cơ bản hoàn thành theo quy hoạch.
. Xin cám ơn ông.