Mức lao dốc 80 đến 90% không phải không có khả năng.
Bettmann/Getty Images
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ chứng kiến vụ sụp đổ tồi tệ nhất trong đời”. Đó là những gì Harry Dent, người sáng lập của Dent Research và là biên tập viên của bản tin Kinh tế và Thị trường, đã nói trên podcast “Money Life With Chuck Jaffe”.
Ông nói: “Bong bóng toàn cầu lớn cuối cùng mà chúng ta gặp phải là từ năm 1925 đến năm 1929. “Chúng đến một lần mỗi thế hệ, một lần trong đời, giống như một chu kỳ 90 năm. Và chúng tôi đã đúng về điều đó.”
Dự báo của Dent được dựa trên một số lực lượng tiêu cực, bao gồm gánh nặng nợ cắt cổ của doanh nghiệp, những năm áp dụng chính sách tiền tệ phù hợp (tương tự như những năm đầu thập niên 20), hiệu quả của ngân hàng trung ương giảm sút, nhân khẩu học già đi, định giá chứng khoán và bất động sản cao ngất ngưởng.
Nhiều chuyên gia khác cho biết khoản nợ công ty kỷ lục 10 nghìn tỷ đô la sẽ ảnh hưởng đến thu nhập của công ty trong thời kỳ suy thoái nghiêm trọng nếu nhu cầu đối với sản phẩm của họ suy giảm. Cuộc khủng hoảng coronavirus đã khiến vấn đề này trở thành tâm điểm chú ý trong bối cảnh làn sóng hạ xếp hạng tín nhiệm và gia tăng hồ sơ phá sản.
Dưới đây là một cái nhìn về sự gia tăng của gánh nặng nợ doanh nghiệp, vốn được thúc đẩy trong những năm gần đây bởi chi phí đi vay thấp trong lịch sử.
Raoul Pal, một cựu quản lý quỹ đầu cơ và là người sáng lập Real Vision, cũng đã cảnh báo về mức độ gia tăng nợ công ty phổ biến trên thị trường trong nhiều năm.
“Tín dụng, thị trường tín dụng doanh nghiệp ở Mỹ và trên toàn cầu – do số lượng phát hành quá lớn – đang trở nên có vấn đề”, Pal nói trên “We Study Billionaires”, một podcast đầu tư. “Nợ công ty đã tăng gấp đôi kể từ năm 2008.”
Định giá vốn chủ sở hữu cũng tăng vọt trong giai đoạn kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Quan điểm của Bank of America về mức định giá hiện tại của thị trường trùng khớp với các tiêu chuẩn lịch sử. Ngân hàng cho rằng rõ ràng cổ phiếu đang quá đắt.
Một số yếu tố đáng lo ngại đã được tích tụ trong nhiều năm, trong khi những yếu tố khác chỉ trở nên rắc rối hơn gần đây. Theo quan điểm của ông Dent, sự kết hợp này gợi nhớ đến một loại thuốc tiên gây chết người – một loại thuốc có thể đẩy thị trường đi theo hướng xoắn ốc. Coronavirus – mà Dent gọi là “chất kích hoạt hoàn hảo” – là ống hút đã làm gãy lưng lạc đà.
“Vì vậy, chúng ta đang ở đây với sự kích hoạt hoàn hảo này, và tôi đang nói, ‘Này, điều này sẽ gây ra một cuộc khủng hoảng sâu hơn 2008-2009 bởi vì chúng tôi đã không giải quyết nó,'” ông nói. “Tôi chỉ nói rằng, có một điểm mà bạn có một bong bóng lớn và một sự bùng nổ, và bạn phải xóa nợ. Và đó là những gì chúng ta đã làm vào đầu những năm 30”.
Vai trò của Fed
Theo Dent, hậu quả từ cuộc khủng hoảng tài chính đã không được xử lý thích hợp. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã “in tiền và thổi bay chúng ta khỏi cuộc suy thoái đó trước khi chúng ta có thể tái cơ cấu nợ và làm tất cả những điều khiến bạn khỏe mạnh trở lại”, ông nói.
Trong đầu những năm 20, chính sách tiền tệ có khả năng thích ứng tương tự đã tạo tiền đề cho cuộc Đại suy thoái.
Dent nhìn thấy các chủ đề chung.
Bây giờ Fed đã cắt giảm lãi suất xuống 0, công bố nới lỏng định lượng không giới hạn, bắt đầu mua trái phiếu doanh nghiệp và công bố sáng kiến mua trái phiếu nhà nước và trái phiếu địa phương…
Dent cho biết với những chính sách đó, hiệu quả trong tương lai của ngân hàng trung ương sẽ giảm xuống con số không vào thời điểm thị trường cần nó hơn hết.
Ông nói: “Chúng ta đã gặp phải vụ tai nạn đầu tiên này, và tất nhiên họ đã kích thích cách thoát ra khỏi điều đó. Họ đã làm mọi thứ, nhưng mỗi lần kích thích phải mạnh hơn. Và tôi nghĩ họ mất kiểm soát”.
Đánh giá của Dent về bối cảnh hiện tại tương tự như đánh giá của John Hussman – nhà đầu tư thẳng thắn và cựu giáo sư, người đã dự đoán thị trường chứng khoán sụp đổ.
Trong một lưu ý khách hàng gần đây, Hussman cho biết: “Fed đã khuyến khích niềm tin không tốt rằng rủi ro không tồn tại. Niềm tin thái quá này của các nhà đầu tư tự nó là một mối đe dọa đối với sự tồn tại của họ”.
Trong một ghi chú riêng, ông nói thêm: “Không có gì ngạc nhiên khi tôi cho rằng chỉ số S&P 500 sẽ mất khoảng 2/3 giá trị sau khi hoàn thành chu kỳ thị trường hiện tại.”
Dent đưa dự báo của mình lên một bước xa hơn.
Ông cho biết thị trường sẽ sớm nhận ra rằng “không có lượng” kích thích nào có thể “đưa Humpty Dumpty trở lại với nhau một lần nữa.” Và trong bối cảnh đó, ông dự đoán một đợt suy thoái sâu hơn sẽ xảy ra vào đầu năm sau.
Dent, giống như Hussman,có một thành tích dài trong việc đưa ra các dự đoán cực kỳ giảm giá – với các kết quả khác nhau. Ông đã dự báo một cách chính xác về đợt suy thoái dài thập kỷ đã gây ra cho nền kinh tế Nhật Bản suốt năm 2001.
Tuy nhiên, lời dự báo kéo dài nhiều năm của ông về việc phá sản thị trường chứng khoán Mỹ vẫn chưa thành hiện thực ở quy mô mà ông tin tưởng.
Ông vẫn đang kiên trì với những dự báo của mình mặc dù thị trường chứng khoán tiếp tục tăng cao hơn.
“Bạn biết điều gì sẽ xảy ra không? Và tôi đã có một chu kỳ 90 năm, đúng vào năm 1929 với chu kỳ này. Khi điều này xảy ra, bạn sẽ không nhận được mức điều chỉnh cổ phiếu 30 hoặc 50%. Bạn nhận được 80 đến 90,%”, ông nói. “Tôi không quan tâm bạn ở độ tuổi nào, nhưng đặc biệt nếu bạn trên 30 hoặc 40, bạn sẽ không bao giờ thấy mức sụp đổ sâu như vậy nữa trong bất động sản hoặc cổ phiếu, bạn sẽ mất gần như tất cả tài sản tài chính của mình và chúng sẽ đến trở lại chậm hơn nhiều”.
