Đề án bệnh viện (BV) vệ tinh do Bộ Y tế triển khai giai đoạn 2013-2020 đã mang lại lợi ích thiết thực trong việc nâng cao năng lực ngành y tế cả nước, giúp người dân tiếp cận kỹ thuật y tế chất lượng cao tại địa phương. TP Cần Thơ có nhiều BV tham gia Đề án, góp phần khẳng định vai trò, vị thế trung tâm y tế vùng ĐBSCL.
TS. BS Hồ Long Hiển, BV Ung bướu TP Cần Thơ thăm khám người bệnh trước khi xuất viện. Ảnh: Thu Sương
Đề án BV vệ tinh triển khai theo mô hình gắn thương hiệu của BV tuyến trên với BV tuyến dưới, thông qua hoạt động đào tạo nguồn nhân lực, chuyển giao kỹ thuật, nâng cấp cơ sở vật chất và trang thiết bị, kết nối tư vấn khám, chữa bệnh từ xa; đồng thời, giảm tải cho tuyến trên. Đề án tập trung ưu tiên các chuyên khoa ung bướu, ngoại chấn thương, tim mạch, sản và nhi.
Tại TP Cần Thơ, các BV tham gia Đề án BV vệ tinh gồm: BV Ung bướu TP Cần Thơ, là vệ tinh của BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh; BV Nhi đồng TP Cần Thơ là vệ tinh của BV Nhi đồng I TP Hồ Chí Minh; BV Tim mạch TP Cần Thơ và BV Huyết học – Truyền máu TP Cần Thơ là vệ tinh của BV Chợ Rẫy. Các BV vệ tinh này đều là BV chuyên khoa, đáp ứng nhu cầu điều trị cho người dân thành phố và hơn 40% lượng bệnh từ các tỉnh trong vùng.
Cô H.T.H (56 tuổi, ở tỉnh Sóc Trăng) điều trị khối u tuyến vú tại BV Ung bướu TP Cần Thơ. Trong quá trình cắt bỏ khối u, các bác sĩ đồng thời tái tạo vú cho cô H. Sau ca mổ, cô H hồi phục sức khỏe tốt, vui vẻ chia sẻ: “Tôi nghĩ mình may mắn khi phát hiện bệnh sớm, điều trị sớm”. TS. BS Hồ Long Hiển, Trưởng Khoa Ngoại nhũ học – Tiêu hóa, BV Ung bướu TP Cần Thơ cho biết, cô H là một trong khoảng 200 bệnh nhân được tái tạo tuyến vú sau điều trị ung thư vú từ năm 2015 đến nay. Đây là kỹ thuật được tiếp nhận từ BV hạt nhân BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh. Với kỹ thuật này, nhóm bác sĩ BV thực hiện đề tài nghiên cứu, được Hội đồng Khoa học thành phố nghiệm thu và đánh giá loại xuất sắc trong năm 2020. Một kỹ thuật cao khác được chuyển giao từ BV vệ tinh, phẫu thuật nội soi cắt tử cung, nạo vét hạch chậu, ứng dụng trong điều trị ung thư nội mạc tử cung và ung thư cổ tử cung giai đoạn sớm. Các BV chuyên khoa sản trong vùng vẫn e ngại mổ hở trong khi BV Ung bướu TP Cần Thơ thực hiện được nội soi phẫu thuật này. BV là đơn vị đầu tiên, duy nhất tại vùng ĐBSCL triển khai kỹ thuật này.
TS. BS Võ Văn Kha, Phó Giám đốc BV Ung bướu TP Cần Thơ chia sẻ, từ khi tham gia Đề án BV vệ tinh, BV Ung bướu TP Cần Thơ được đầu tư nhiều trang thiết bị, tiếp nhận đào tạo và chuyển giao nhiều dịch vụ kỹ thuật mới, kỹ thuật cao từ BV Ung bướu TP Hồ Chí Minh. Đề án triển khai 6 gói đào tạo cho bác sĩ, điều dưỡng và tiếp nhận chuyển giao 8 gói kỹ thuật. BV đã phê duyệt hơn 200 dịch vụ kỹ thuật, với nhiều kỹ thuật mới về ngoại khoa, xạ trị, y học hạt nhân, đặc biệt là giải phẫu bệnh. Tổng số phẫu thuật các gói trong và sau chuyển giao từ Đề án BV vệ tinh gần 14.400 lượt. Nhờ đó, BV góp phần giảm chuyển tuyến khoảng 50%. Đề án BV vệ tinh giúp đào tạo nhanh chóng nguồn nhân lực. Đội ngũ vừa học vừa làm, tiết kiệm thời gian và nguồn kinh phí cho BV khi đào tạo cùng lúc nhiều cán bộ.
Cùng với ung thư, bệnh lý tim mạch là nguyên nhân đứng hàng thứ hai gây tử vong. Anh H.V.Đ (45 tuổi, ở TP Cần Thơ) bị mệt, tưởng đau dạ dày, anh được đưa vào BV Tim mạch TP Cần Thơ. Kiểm tra tổng trạng của bệnh nhân bình thường nhưng bác sĩ nghi ngờ do yếu tố tim mạch, chỉ định chụp DSA, phát hiện anh bị hẹp 90% động mạch, chỉ định can thiệp cấp cứu. Nhờ vậy, anh Đ được cứu sống, không bị di chứng. Ths. BS Trang Văn Thành, Phó Trưởng Khoa Nội tim mạch, Trưởng Đơn vị Can thiệp tim mạch BV, cho biết: “Thời gian vàng cấp cứu cho bệnh nhân tắc mạch vành tính bằng giờ, phút. Nếu chuyển người bệnh lên tuyến trên, mà không đủ phương tiện hồi sức cấp cứu sẽ đe dọa tính mạng người bệnh, có cứu sống thì nguy cơ di chứng rất nặng nề do tim bị tổn thương. BV triển khai kỹ thuật can thiệp tim mạch giúp người mắc bệnh tim nguy kịch có cơ hội được cứu kịp thời và hồi phục. Đây là kỹ thuật được tiếp nhận chuyển giao từ BV Chợ Rẫy theo Đề án BV vệ tinh”.
Ê-kíp BV Tim mạch TP Cần Thơ tiếp nhận kỹ thuật can thiệp tim mạch từ BV Chợ Rẫy theo Đề án BV vệ tinh. Ảnh: Li Ly
BV Tim mạch TP Cần Thơ được Bộ Y tế và UBND thành phố Cần Thơ phê duyệt là BV vệ tinh của BV Chợ Rẫy giai đoạn 2017-2020. BS CKII Võ Hồng Sở, Giám đốc BV cho biết, BV đã đào tạo 2 ê-kíp về tim mạch can thiệp và đặt máy tạo nhịp. Qua đánh giá của BV Chợ Rẫy, các ê-kíp đủ khả năng thực hiện độc lập các kỹ thuật chụp động mạch vành, nong và đặt stent mạch vành; siêu âm trong lòng mạch. Trong số 201 bệnh nhân được chụp và can thiệp mạch vành hơn một năm qua, nhiều bệnh nhân bị sang thương phức tạp được can thiệp thành công. Đề án còn giúp BV nâng cấp điều kiện cơ sở vật chất và trang thiết bị. Nhờ vậy, tỷ lệ chuyển tuyến các bệnh liên quan đến kỹ thuật được chuyển giao giảm từ 8,6% năm 2019 xuống còn 3,3% tính đến thời điểm hiện tại.
Liên quan đến lĩnh vực tim mạch, tháng 12-2020, BV Nhi đồng TP Cần Thơ dự kiến triển khai can thiệp cho trẻ mắc bệnh tim bẩm sinh. BS CKII Trần Văn Dễ, Giám đốc BV Nhi đồng TP Cần Thơ cho biết, đến nay, BV triển khai được nhiều kỹ thuật cao chuyên sâu trong lĩnh vực nhi – sơ sinh. Qua đó, đáp ứng điều trị rất nhiều bệnh nặng, nguy kịch, giảm tỷ lệ chuyển tuyến. Riêng năm 2020, lượng bệnh chuyển đi giảm 24% so với năm trước…
Tuy nhiên, Đề án BV vệ tinh cũng nảy sinh nhiều vấn đề khó khăn. Cụ thể, BV Nhi đồng TP Cần Thơ gặp phải tình trạng chảy máu chất xám khi cử cán bộ lên tuyến trên học tập. BV Tim mạch TP Cần Thơ cơ sở vật chất xuống cấp, nguồn nhân lực trẻ. TS. BS Võ Văn Kha, Phó Giám đốc BV Ung bướu cho biết, nguồn nhân lực BV ít nhưng phải tiếp nhận nhiều kỹ thuật BV hạt nhân chuyển giao cùng lúc. Ngoài ra, BV hạt nhân đồng thời triển khai cho nhiều BV vệ tinh, nên nguồn lực BV hạt nhân cũng hạn chế.
Mới đây, phát biểu tại các cuộc họp của ngành y tế, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Võ Thị Hồng Ánh đánh giá cao hiệu quả đạt được của các BV vệ tinh. Đây là Đề án lớn của ngành y tế, thành phố rất quan tâm, mong muốn đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của nhân dân; củng cố uy tín, thương hiệu trung tâm y tế vùng ĐBSCL của Cần Thơ. Lãnh đạo đề nghị Sở Y tế thành phố và các BV vệ tinh cần tổng kết Đề án để tiếp tục có giải pháp hiệu quả giai đoạn tới, giúp người dân trong vùng được tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao tương đương tuyến trên tại Cần Thơ.
